IZRAEL- Kupola e bardhë në shkretëtirën e Negevit mban emrin e tij. Megjithatë, tashmë 67 vjet më parë, kur filloi të blinte projektet dhe pjesët për të realizuar ato plane nga francezët, deri në fund, pa sigurinë se kishte fonde të mjaftueshme për të paguar ndërmjetësit, Shimon Peres ishte i bindur se nisma duhet të mbulonte operacionet në qendrën bërthamore në Dimona.
Ai e shpjegon këtë në autobiografinë e tij të botuar në vitin 2017, një vit pas vdekjes së tij, duke cituar Leviathanin e Thomas Hobbes: “Reputacioni i të pasurit pushtet është vetë fuqia”.
Doktrina e paqartësisë mbi forcën atomike e vendosur nga ish-presidenti dhe fituesi i çmimit Nobel për Paqe (pas nënshkrimit të marrëveshjes së Oslos me Yasser Arafat së bashku me Yitzhak Rabin) mbeti në fuqi.
Mordechai Vanunu, i punësuar në institut për tetë vjet, i kaloi të dhëna për programin bërthamor izraelit gazetës britanike Sunday Times dhe u burgos me akuzat për tradhti të lartë pasi një ekip i Mossad-it e arrestoi atë në Romë në vitin 1987. Edhe tani, jashtë burgut, ai është subjekt i kufizimeve të rënda.
Nja dy vjet pas misionit klandestin që iu besua Peres nga David Ben-Gurion, babai themelues i vendit, analistët amerikanë të CIA-s bëhen të dyshimtë, ai objekt në shkretëtirë fsheh më shumë antenat që dalin nga rëra. Presidenti Dwight Eisenhower i kërkon Ogden Reid, ambasadorit në Tel Aviv, të hetojë dhe gjatë një fluturimi me helikopter diplomati është i bindur nga eskorta e tij izraelite se është një fabrikë pëlhure atje poshtë.
Në mes të Luftës së Ftohtë, ishte John F. Kennedy ai që i kërkoi llogari Shimon Peres. Në procesverbalin e mbajtur nga izraelitët në arkivin kombëtar dhe i deklasifikuar me kalimin e kohës përshkruhet ai takim "i rastësishëm" (Peres ishte zëvendësministër i Jashtëm) në korridoret e Shtëpisë së Bardhë.
Presidenti i shpjegon atij se Shtetet e Bashkuara monitorojnë duke i kushtuar vëmendje të madhe “çdo zhvillimi atomik në rajon sepse mund të përfaqësojë një rrezik të madh. Edhe ne po ju mbajmë në vëzhgim".
Çfarë mund të më thoni?" Përgjigja bëhet formula që çdo ministër izraelit ka përdorur që atëherë:
"Unë mund t'ju siguroj se ne nuk do të futim armë bërthamore në Lindjen e Mesme dhe sigurisht nuk do të jemi të parët."/Përkthyer dhe përshtatur nga Corriere della Sera-Zëri.ai
