
DUBAI- Udhëheqësi suprem i Iranit i dha një mesazh të qartë kreut të Hamasit kur u takuan në Teheran në fillim të nëntorit, sipas tre zyrtarëve të lartë: Ju nuk na dhatë asnjë paralajmërim për sulmin tuaj të 7 tetorit mbi Izraelin dhe ne nuk do të hyjmë në luftë për t’ju mbrojtur juve.
Ajatollah Ali Khamenei i tha Ismail Haniyeh se Irani - një mbështetës i Hamasit - do të vazhdojë t'i japë grupit mbështetjen e tij politike dhe morale, por nuk do të ndërhyjë drejtpërdrejt, thanë zyrtarët iranianë dhe të Hamasit që kanë informacione për diskutimet që u bënë mes dy liderëve.
Udhëheqësi suprem i bëri presion Haniyehut që t'i shuante zërat në grupin palestinez që i bënin thirrje publikisht Iranit dhe aleatit të tij të fuqishëm libanez Hezbollah që t'i bashkohen betejës kundër Izraelit, tha një zyrtar i Hamasit për Reuters.
Hezbollahu, gjithashtu, u befasua nga sulmi shkatërrues i Hamasit muajin e kaluar që vrau 1200 izraelitë; luftëtarët e saj nuk ishin as në gatishmëri në fshatrat afër kufirit që ishin vija e frontit në luftën e tij me Izraelin në vitin 2006 dhe duhej të thirreshin me shpejtësi, thanë tre burime pranë grupit libanez.
"Ne u zgjuam në një luftë," tha një komandant i Hezbollahut. Kriza e shpalosur shënon herën e parë që i ashtuquajturi Boshti i Rezistencës - një aleancë ushtarake e ndërtuar nga Irani gjatë katër dekadave për të kundërshtuar fuqinë izraelite dhe amerikane në Lindjen e Mesme - është mobilizuar në disa fronte në të njëjtën kohë.
Hezbollahu është përfshirë në përleshjet më të rënda me Izraelin për gati 20 vjet. Milicitë e mbështetura nga Irani kanë shënjestruar forcat amerikane në Irak dhe Siri. Huthët e Jemenit kanë lëshuar raketa dhe drone në Izrael.
Konflikti po teston gjithashtu kufijtë e koalicionit rajonal, anëtarët e të cilit – që përfshijnë qeverinë siriane, Hezbollahun, Hamasin dhe grupe të tjera militante nga Iraku në Jemen – kanë prioritete të ndryshme dhe sfida të brendshme.
Mohanad Hage Ali, një ekspert për Hezbollahun në qendrën e Lindjes së Mesme Carnegie në Bejrut, tha se sulmi i Hamasit në 7 tetor ndaj Izraelit i kishte lënë partnerët e tij të boshtit përballë zgjedhjeve të vështira për t'u përballur me një kundërshtar me fuqi ushtarake shumë më të lartë.
"Kur zgjoni ariun me një sulm të tillë, është mjaft e vështirë për aleatët tuaj të qëndrojnë në të njëjtin pozicion si ju", tha ai.
Hamasi lutet për ndihmë te aleatët
Hamasi, grupi qeverisës i Gazës, po lufton për mbijetesën e tij kundër një Izraeli hakmarrës, i cili zotohet ta zhdukë atë dhe ka nisur një sulm në enklavën e vogël që ka vrarë më shumë se 11,000 palestinezë.
Më 7 tetor, komandanti ushtarak i Hamasit, Mohammed Deif, u bëri thirrje aleatëve të tij në bosht që t'i bashkohen luftës. “Vëllezërit tanë në rezistencën islamike në Liban, Iran, Jemen, Irak dhe Siri, kjo është dita kur rezistenca juaj bashkohet me popullin tuaj në Palestinë”, tha ai në një mesazh audio.
Tone zhgënjimi u shfaqën në deklaratat e mëvonshme publike nga udhëheqësit e Hamasit, duke përfshirë Khaled Meshaal, i cili në një intervistë televizive të 16 tetorit falënderoi Hezbollahun për veprimet e deritanishme, por tha se beteja kërkon më shumë punë.
Megjithatë, lideri i aleancës, Irani nuk do të ndërhyjë drejtpërdrejt në konflikt nëse nuk sulmohet vetë nga Izraeli ose Shtetet e Bashkuara, sipas burimeve nga Teherani, të cilët nuk pranuan të përmendin emrat, për shkak të natyrës së ndjeshme të çështjes.
Në vend të kësaj, sundimtarët klerikë të Iranit planifikojnë të vazhdojnë të përdorin rrjetin e tyre të armatosur, duke përfshirë Hezbollahun, për të nisur sulme me raketa dhe drone ndaj objektivave izraelitë dhe amerikanë në të gjithë Lindjen e Mesme, thanë zyrtarët.
Strategjia është një përpjekje e kalibruar për të demonstruar solidaritet për Hamasin në Gaza dhe për të goditur forcat izraelite, pa u angazhuar në një konfrontim të drejtpërdrejtë.
"Kjo është mënyra e tyre e përpjekjes për të mos agravuar situatat", tha Dennis Ross, një ish-diplomat i lartë amerikan i specializuar në Lindjen e Mesme, i cili tani punon në Institutin e Uashingtonit për Politikën e Lindjes së Afërt. "Një mënyrë për të thënë: "Shiko përderisa nuk na sulmoni, kështu do të mbetet situata. Por nëse na sulmoni, gjithçka ndryshon". Irani ka thënë vazhdimisht se të gjithë anëtarët e aleancës i marrin vendimet e tyre në mënyrë të pavarur.
Ministria e Jashtme iraniane nuk iu përgjigj një kërkese për koment në lidhje me përgjigjen e saj ndaj krizës dhe rolin e Boshtit të Rezistencës, një term që është përdorur nga zyrtarët iranianë për të përshkruar koalicionin.
Hamasi nuk iu përgjigj menjëherë pyetjeve të dërguara këshilltarit për media të Haniyeh, ndërsa Hezbollah gjithashtu nuk iu përgjigj menjëherë një kërkese për koment./Zëri.ai/