Mianmari përveç luftës civile që ka shpërthyer në vend, po përballet me një varfëri ekstreme dhe krizë urie. Familjaret, kryesisht burrat, por edhe gratë, po dhurojnë organet e tyre me shpresë për të fituar pak para për t’u ushqyer. CNN, zbuloi se një rrjet trafikimi organesh po zhvillohet në mediat sociale dhe njerëzit të dëshpëruar për pak ushqim po shesin veshkat e tyre. Sipas medias amerikane, gruaja dhe vajza e vogël e një postieri, të quajtur Maung Maung nuk kishin ngrënë për tre ditë. Prandaj Maung kërkoi një zgjidhje për të shpëtuar ato.
Ai u arrestua dhe u torturua nga junta ushtarake e vendit për javë të tëra, pasi dyshohej se transportonte mallra për forcat e opozitës. Gjatë kohës që ai ndodhej nën arrest, gruaja e tij u detyrua të merrte hua për të mbajtur familjen. Kur më në fund u lirua, ai kishte humbur punën dhe familja e gjeti veten pa para dhe të zhytur në borxhe. I dëshpëruar, Maung Maung shrkoi në Facebook dhe i ofroi të shiste veshkën e tij.
“Në atë moment ndjeva se jeta ishte kaq e ashpër. Nuk ka asnjë mënyrë tjetër për të mbijetuar përveçse të grabis apo të vras njerëz për para. Gruaja ime po ashtu nuk donte të jetonte më. Por vetëm për hir të vajzës sonë ne jetuam”, tha ai.
Muaj më vonë, në korrik 2023, Maung Maung, i cili kërkoi të përdorte një emër tjetër për arsye sigurie, udhëtoi në Indi për operacionin e transplantit. Një biznesmen i pasur kinezo-birmanez kishte blerë veshkën e tij për 10 milionë kiat birmane (3,079 dollarë), gati dyfishi i të ardhurave mesatare vjetore të familjeve urbane në Mianmar, sipas të dhënave të vitit 2019 nga Njësia e Menaxhimit të Informacionit të Mianmarit, e lidhur me OKB-në.
Por Maung Maung nuk është i vetmi.
Një hetim i CNN ka zbuluar njerëz të dëshpëruar në Myanmar, të njohur gjithashtu si Burma, që u dhurojnë organet njerëzve të pasur përmes Facebook. Me ndihmën e agjentëve, ata udhëtojnë në Indi, për shembull, për transplante, duke thyer ligjet në të dy vendet, ku shitja e organeve është e paligjshme. CNN gjeti postime që ofronin për të shitur organe në të paktën tre grupe në gjuhën birmaneze në Facebook dhe komunikoi me shumë njerëz të përfshirë në tregtinë e organeve, duke përfshirë shitësit, blerësit dhe agjentët, dhe zbuloi një industri të paligjshme të ushqyer nga dëshpërimi në vend i shkatërruar nga lufta civile.
Kur u pyet për koment, Meta, kompania mëmë e Facebook, tha se një grup në internet ishte hequr, por kompania nuk pranoi të jepte detaje ose komente të mëtejshme. Rregullat e vetë Facebook-ut nuk lejojnë përmbajtjen që lejon përdoruesit të blejnë, shesin ose tregtojnë pjesë të trupit të njeriut dhe shkeljet mund të raportohen për shqyrtim.
Një industri e paligjshme por e aksesueshme
Në tregtinë e organeve në internet, blerësit dhe shitësit shpesh punojnë me agjentë, ndërmjetës që përputhen me donatorët me marrësit, për të falsifikuar dokumentet e nevojshme dhe për të rregulluar operacionin. Për shkak se shitja e organeve është e paligjshme në Indi dhe dhurimet lejohen vetëm midis të afërmve, me disa përjashtime të rralla, agjentët shpesh falsifikojnë të dhënat familjare dhe dokumente të tjera me ndihmën e avokatëve dhe noterëve. Ambasada e Mianmarit në Nju Delhi duhet të shqyrtojë dokumentet në mënyrë që t'ia kalojë çështjen komitetit të autorizimit shtetëror ose spitalor.
CNN ka kontaktuar me ambasadën e Mianmarit në Nju Delhi dhe Ministrinë Indiane të Shëndetësisë dhe Mirëqenies së Familjes për koment, por nuk ka marrë një përgjigje.
Lufta ka krijuar edhe mungesë mjekësh
Në ditët e para të pushtimit ushtarak, mjekët ishin shpesh në ballë të lëvizjes së rezistencës, duke trajtuar protestuesit e plagosur dhe duke organizuar greva. Për këtë arsye shumë profesionistë mjekësorë u arrestuan ose u detyruan të largoheshin nga vendi, duke e lënë sistemin e kujdesit shëndetësor të Mianmarit në prag të kolapsit.
Ushtria e Mianmarit ka një histori të gjatë dhe të dokumentuar të abuzimeve të të drejtave dhe lufta civile ka lëshuar nivele të reja dhune si ndaj civilëve ashtu edhe ndaj forcave rebele. Dhuna më në rritje i ka dërguar qytetarët të gjejnë zgjidhje nga më të ndryshmet dhe nga më të frikshmet. Njerëzit janë të dëshpëruar për të blerë pak bukë dhe zgjidhjet që iu ofrohen janë ato më të rrezikshmet. /ZËRI
