GJERMANI-Një rrjet ndërkombëtar i trafikimit të organeve po shfrytëzon njerëzit e cenueshëm në Kenia dhe shpresat e atyre që kanë nevojë të dëshpëruar për organe në Gjermani.
22- vjeçari Amon Kipruto Mely mendoi se duke shitur veshkën e tij, do të fillonte një jetë të re, më të mirë. Jeta në një fshat në Kenia perëndimore ka qenë e vështirë për të që nga pandemia COVID. Ai lufton për të gjetur të ardhura të qëndrueshme, duke lëvizur nga një punë në tjetrën – në një shitës makinash, një kantier ndërtimi dhe gjetkë. Një ditë, një mik i tha atij për një mënyrë të shpejtë dhe të lehtë për të fituar 6000 dollarë.
“Ai më tha se do të ishte një marrëveshje e mirë për të shitur veshkën time,” tha Amon.
Dukej si një mundësi, por e çoi atë në një rrjetë të errët shfrytëzimi, dëshpërimi dhe keqardhjeje. Mediat gjermane Der Spiegel, ZDF dhe DW gjurmuan shtigjet e shitësve dhe blerësve të organeve, analizuan dokumente, folën me informatorë dhe profesionistë shëndetësorë dhe zbuluan se si një rrjet ndërkombëtar – i shtrirë nga një spital në Kenia – po tërhiqte trafikantë në hije nga Gjermania.
Të rinjtë, të dëshpëruar për para dhe të moshuarit, të dëshpëruar për një instrument jetëshpëtues. Amon u njoh me një ndërmjetës i cili organizoi transportin për në spitalin Mediheal në qytetin Eldoret, në Keninë perëndimore. Atje ai u prit nga mjekë indianë të cilët i dhanë dokumente në anglisht, një gjuhë që ai nuk e kuptonte.
Ai nuk ishte i informuar për rreziqet për shëndetin e tij.
“Ata nuk më shpjeguan asgjë. Personi që më kishte marrë më tregoi me gisht njerëzit përreth nesh dhe tha: Shikoni, të gjithë bënë donacione, madje do të kthehen në punë.”, tha ai, duke shtuar se pas operacionit, atij iu pagua vetëm 4000 dollarë në vend të 6000 dollarëve që i ishin premtuar.
Me këto bleu një telefon dhe një makinë që u prish shpejt. Menjëherë më pas iu përkeqësua shëndeti. Ai ndihej i trullosur dhe i dobët dhe më në fund u detyrua të qëndronte në shtëpi. Nëna e tij u trondit kur mësoi se djali i saj shiti veshkën. Historia e Amonit duket se është një nga shumë të ngjashme. Ëillis Okumu, një studiues me bazë në Nairobi mbi krimin e organizuar në Institutin për Studime të Sigurisë në Afrikë, foli me disa të rinj të cilët i thanë se kishin shitur veshkat e tyre në qytetin Oyugis, 180 kilometra në jugperëndim të Eldoret.
“Në realitet, ky është krim i organizuar,” tha ai, teksa vlerëson se deri në njëqind të rinj vetëm në Oyugis mund të kenë shitur veshkat e tyre, shumë prej të cilëve vuajnë nga probleme shëndetësore, si dhe nga depresioni dhe trauma psikologjike.
“Unë nuk mendoj se ata do të arrijnë 60 vjeç” shtoi ai.
DW foli me katër të rinj në Oyugis të cilët thonë se i shitën veshkat e tyre për vetëm 2000 dollarë. Ata treguan se si, pas operacionit të tyre, ndërmjetësit e tyre u kërkuan atyre të “rekrutonin” donatorë të rinj për një komision prej 400 dollarë secili.
Donatori u bë rekrutues
Një zinxhir shfrytëzimi “Ka një zonë gri të ligjshme që ky sindikatë e shfrytëzon,” shpjegoi Okumu. “Nuk ka asnjë ligj që ju pengon të dhuroni veshkën tuaj për para dhe nuk mund të ndiqeni penalisht për të,” tha ai, duke iu referuar informacionit që mori nga njësia ndërkombëtare e krimit të organizuar në policinë keniane. Ajo që lejohet, sipas ligjit kenian, është dhurimi i organeve për të afërmit ose për arsye altruiste.
Duke folur për DË në kushte anonimiteti, një ish-punonjës shumëvjeçar i Spitalit Mediheal zbuloi se blerja dhe shitja e transplanteve ka nisur shumë vite më parë. Fillimisht, marrësit erdhën nga Somalia dhe donatorët nga Kenia. Por më pas, në vitin 2022, marrësit filluan të vinin nga Izraeli dhe, nga viti 2024, nga Gjermania. Donatorët për këta klientë të pasur vijnë nga vende si Azerbajxhani, Kazakistani apo Pakistani. Burimi tha se donatorëve iu kërkua të nënshkruanin dokumente që deklaronin se kishin lidhje me marrësit që nuk i kishin takuar kurrë dhe se ata pranuan heqjen e veshkave pa u informuar për rreziqet e mundshme shëndetësore, ndërsa disa prej tyre nuk ishin as të moshuar.
“Për shkak të pengesës gjuhësore, ata thjesht nënshkruajnë,” tha ish-punonjësi./DW
