BELGJIKË- Në Bruksel, spiunët fshihen kudo. Me këto fjalë, ministri belg i Drejtësisë, Paul Van Tighelt, paralajmëron në një intervistë për uebsajtin Politico se skandalet si "Qatargate" dhe "Chinagate" janë vetëm maja e ajsbergut kur bëhet fjalë për spiunazhin në kryeqytetin belg. Brukseli pret jo vetëm institucionet e BE-së dhe NATO-s, por edhe rreth 100 organizata të tjera ndërkombëtare dhe rreth 300 misione të huaja diplomatike, shkruan Politico.
‘’Gjuetarët e spiunëve’’ të Belgjikës, të cilët janë përgjegjës për sigurinë e këtyre organizatave evropiane dhe të NATO-s, po përballen gjithnjë e më shumë me armiqësinë ruse, spiunazhin kinez dhe rikthimin e gjeopolitikës së vijës së ashpër, thekson Van Tighelt. Problemi, siç nënvizon ai, sigurisht që nuk është aspak i ri, duke pasur parasysh rolin e Brukselit në arenën ndërkombëtare.
Thuhet se spiunazhi është profesioni i dytë më i vjetër në botë. Prandaj, koordinimi evropian është kyç dhe po përmirësohet vazhdimisht, thotë Van Tighelt, i cili kryeson takimet e ministrave të drejtësisë të BE-së ndërsa vendi i tij mban presidencën e rradhës të Këshillit të BE-së.
Për shkak të kërcënimeve për spiunazh, qeveria belge ka dyfishuar fuqinë punëtore të shërbimeve të sigurimit shtetëror në rreth një mijë punonjës. Prioriteti i saj gjithashtu është zhvendosur pjesërisht nga kundër-terrorizmi, pas sulmeve në Paris dhe Bruksel në 2015 dhe 2016, në kundërspiunazh. Belgjika ka investuar gjithashtu në lidhje me zyrtarët në Uashington, Hagë dhe Marok.
Kërcënimet në zhvillim
Belgjikës i është dashur gjithashtu të përballet me disa skandale spiunazhi të profilit të lartë kohët e fundit. Ekziston "Qatargate", në të cilin të dyshuarit e lidhur me Parlamentin Evropian dyshohet se kanë pranuar para ose dhurata nga Katari në këmbim të vendit të Gjirit. Maroku dhe Mauritania gjithashtu dyshohet se kanë marrë ryshfet për të fituar ndikim në Parlamentin Evropian.
Ekziston edhe "Chinagate", duke synuar Frank Creyelman të partisë së ekstremit të djathtë Vlaams Belang. Creyelman, i cili u sulmua dhjetorin e kaluar pas bisedave të zbuluara mes tij dhe një spiuni kinez, thuhet se ka ndikuar në politikën belge në këmbim të ryshfetit për më shumë se tre vjet.
Ka edhe kërcënime të tjera të mundshme pasi viti 2024 do të jetë një vit kyç pasi Belgjika dhe BE shkojnë drejt zgjedhjeve. Për këtë arsye, shërbimet e inteligjencës duhet të përgatiten për sulme kibernetike dhe dezinformata, thotë ministri liberal belg i drejtësisë, i cili është edhe zëvendëskryeministër.
“Nuk është e pamundur që në një moment një nga këto regjime që nuk janë aq afër nesh të tentojë të manipulojë zgjedhjet duke hakuar sistemin. Duhet të jemi të vetëdijshëm, pasi është e mundur, konteksti gjeopolitik na detyron të jemi më pak naivë”, thekson ministri belg i Drejtësisë, duke “treguar” edhe Rusinë.
Në total, Belgjika ka dëbuar tani 41 diplomatë rusë me akuza për spiunazh.
“Rusia jo vetëm që ka pushtuar Ukrainën, por është përfshirë edhe në një luftë hibride edhe këtu. Për çdo Republikë, gjetja e ekuilibrit të duhur për sigurinë është e vështirë. Nëse Belgjika vendos nesër të shkurtojë 10 miliardë euro nga sektori social, mirëqenia për të forcuar sektorin e sigurisë, do të pajtohesha, por këto janë zgjedhje që duhet të bëni. Një demokraci që respekton shtetin e së drejtës është deri diku gjithmonë e pambrojtur”, thekson ai në intervistën e tij.
“Në javët e ardhshme, parlamenti belg do të miratojë rregulla të reja që do ta bëjnë më të lehtë ndëshkimin e atyre që kapen duke spiunuar. Dispozitat aktuale datojnë nga vitet 1930 dhe nuk e kriminalizojnë spiunazhin. Kjo, për shembull, e ka bërë më të vështirë ndjekjen penale të Creyelman, i cili është përjashtuar nga partia Vlaams Belang si pjesë e skandalit Chinagate.
Ndërsa rregullat e spiunazhit të Belgjikës do të forcohen, Van Tigchelt paralajmëron se mbetet e vështirë të provohet spiunazhi në gjykatë, pasi informacioni i klasifikuar shpesh nuk mund të përdoret në procedurat e hapura gjyqësore. Për ministrin belg, kryerja e hetimeve penale në gjykatë është vetëm një nga mënyrat për të krijuar një “ambient pune armiqësor” për spiunët në vendin e tij. Mënyra të tjera përfshijnë dëbimin e diplomatëve për përfshirjen e tyre në spiunazh, revokimin e lejeve të punës dhe mbylljen e institucioneve kërkimore të lidhura me spiunazhin.
Për të krijuar një mjedis të tillë armiqësor pune për spiunët, Belgjika duhet të diskutojë më shumë metodat sulmuese sesa kundërspiunazhin mbrojtës, siç shpjegon ai:
“Jam i bindur për nevojën për një siguri të fortë shtetërore, që mund të jetë më ndërhyrës se sot. Për sa më përket mua, kjo është biseda e radhës që duhet të bëjmë”.
“Megjithatë, gjithçka do të ndodhë brenda një kuadri të shtetit të së drejtës, si dhe brenda kufijve të asaj që mund të bëjnë shërbimet e inteligjencës belge. Ndërsa ata mund të bashkëpunojnë me shërbimet e huaja të inteligjencës, belgët nuk mund të kryejnë asnjë operacion jashtë vendit. Nuk do të ketë situata të James Bond-it”, shpjegon ministri belg Van Tighelt./ZËRI
