BRITANI E MADHE- Ish-pronari i "Harrods", Mohammed Al Fayed akuzohet (pas vdekjes) për përdhunim dhe sulm seksual nga ish-punonjësit e dyqanit luksoz në Londër. 5 gra thonë se janë përdhunuar, ndërsa më shumë se 20 ish-punonjës pretendojnë se miliarderi, i cili vdiq vitin e kaluar në moshën 94-vjeçare, i ka sulmuar seksualisht. Dëshmitë tronditëse janë nxjerrë në dritë nga BBC. Dokumentari dhe podkasti "Al-Fayed: Predatori në Harrods" mblodhi prova që tregonin se nën drejtimin e Al Fayed, Harrods jo vetëm që nuk ndërhyri, por ndihmoi në fshehjen e akuzave të punonjësve.
Pronarët aktualë të dyqanit të famshëm thanë se ishin "absolutisht të shokuar" nga akuzat dhe u kërkuan falje viktimave. Nga ana tjetër, avokati Bruce Drummond, një anëtar i ekipit ligjor që përfaqëson disa prej grave, foli për një rrjetë shumë të errët korrupsioni dhe abuzimi në kompani.
“Ai po kultivonte në mënyrë aktive frikën”
Incidentet, sipas ankesave, kanë ndodhur në Londër, Paris, St Tropez dhe Abu Dhabi. Një nga gratë, e cila pretendoi se al-Fayed e përdhunoi atë në banesën e tij në Park Lane, edhe pse ajo ia bëri të qartë se nuk donte që të ndodhte një akt seksual. Një grua tjetër thotë se ishte adoleshente kur shefi i atëhershëm i Harrods-it e përdhunoi në Mayfair. Për të, al-Fayed ishte një përbindësh pa busull morale që ngjallte në mënyrë aktive frikën te punëtorët.
Edhe pse ish-pronari i Harrods u përball me akuza për sulme seksual gjatë jetës së tij, BBC i konsideron zbulimet e reja si të paprecedenta.
Al Fayed, i cili vdiq në vitin 2023 në moshën 94-vjeçare, filloi karrierën e tij të biznesit në Egjipt dhe u transferua në Mbretërinë e Bashkuar në vitin 1974. Martesa e tij me motrën e një milioneri saudit e ndihmoi atë të ndërtonte lidhje dhe të ndërtonte perandorinë e tij të biznesit.
Në mesin e viteve 1980 ai bleu Harrods. Nëpërmjet paraqitjeve të tij televizive ai u bë i njohur për publikun e gjerë. Ai fitoi edhe më shumë publicitet pas vdekjes së djalit të tij Dodi, i cili ishte në një lidhje me princeshën Diana. Në serialin e njohur të Netflix “The Croën”, miliarderi paraqitet në një dritë pozitive, gjë që bie ndesh me ankesat e grave.
"Ai ishte i tmerrshëm,"- thotë një nga gratë, Sophia, e cila punoi si asistente e tij personale nga viti 1988 deri në 1991 dhe që thotë se u përpoq ta përdhunonte atë më shumë se një herë.
'Ai më përdhunoi'
Një grua tjetër punonte si asistente personale në Harrods në vitet 1990 kur u ftua në banesën e tij luksoze në Park Lane. Atje, ajo pretendon se ai e përdhunoi. Jemma, e cila punoi si asistente personale e al-Fayed nga viti 2007-2009, pohon se gjatë udhëtimeve të punës jashtë vendit, sjellja e tij bëhej edhe më e frikshme. Ajo thotë se u përdhunua në Paris, në vilën ku jetuan Mbreti Edëard VIII dhe gruaja e tij, ëallis Simpson pasi ai abdikoi nga froni britanik.
5 gra të tjera kanë thënë gjithashtu se janë sulmuar seksualisht nga Al Fayed në shtëpitë e tij në Paris. Prej tyre, 5 folën për tentativë përdhunimi.
“Një sekret i përbashkët”
Megjithatë, abuzimi me femrat duket se ka qenë një sekret i përbashkët. Megjithatë, disa prej tyre raportojnë se nuk kanë ditur për sulmet seksuale apo përdhunimet. Ish-punonjëset raportojnë se kur filluan të punojnë drejtpërdrejt për Al Fayed iu nënshtruan testeve mjekësore, duke përfshirë teste invazive të shëndetit seksual, të cilat u paraqitën nga ai si privilegj.
Gratë flasin për një kulturë frike në dyqanin e mallrave, e cila filloi në nivelin më të ulët dhe shkonte deri tek punonjësi më i vjetër. Disa besonin se telefonat me Harrods monitoroheshin dhe se gratë kishin frikë t'i tregonin njëra-tjetrës për abuzimin e Al Fayed sepse mendonin se regjistroheshin nga kamerat e fshehta.
Përpjekjet për ta ekspozuar predatorin
Në të kaluarën ka pasur disa përpjekje për të bërë publike abuzimet e Al Fayed. "Vanity Fair", me një artikull në 1995, foli për racizmin, mbikëqyrjen e stafit dhe sjelljet seksualisht të papërshtatshme. Revista u padit për shpifje. Mohamed Al Fayed më vonë pranoi të hiqte dorë nga çështja, për sa kohë që çdo provë e mëtejshme që revista kishte mbledhur në lidhje me sjelljen e tij të pahijshme seksuale të mos publikohej.
Një nga gratë që foli për BBC tha se ishte 15 vjeç në 2008 dhe raportoi sulmin. Ankesa e saj bëri bujë, por nuk u ngrit dot asnjë akuzë kundër Al Fayed. Në vitin 2017, 'Dispatches' e Channel 4 transmetuan akuza për sulme dhe ngacmime seksuale, me një grua që hoqi dorë nga e drejta e saj për anonimitet për herë të parë. Kjo u dha disa grave kurajon për të folur.
Por shumë gra u ndjenë në gjendje të flisnin publikisht vetëm pas vdekjes së Mohammed Al Fayed.
Paratë 'cash' dhe një marrëveshje konfidencialiteti
Dokumentari i BBC zbulon se në vitin 2009, një grua duhej të nënshkruante një marrëveshje 'heshtjeje' (NDA), e cila është një kontratë që siguron që informacioni të mbetet konfidencial. Gruaja la punën e saj për shkak të ngacmimit seksual, por në atë kohë ajo nuk ishte në gjendje të zbulonte ashpërsinë e sulmeve të Al Fayed. Harrods i pagoi asaj një shumë parash në këmbim të shkatërrimit të të gjitha provave dhe nënshkrimit të një marrëveshjeje konfidencialiteti. Në nënshkrimin e marrëveshjes ishte i pranishëm edhe një anëtar i ekipit të burimeve njerëzore të dyqanit.
Padi për dëmshpërblim ndaj Harrods janë ngritur nga 14 gra. Dy avokatë që përfaqësojnë disa nga ato gra argumentojnë se dyqani ishte përgjegjës për sigurinë e punëtorëve të tij dhe dështoi. Në realitet, asgjë nuk u bë për të parandaluar sulmet seksuale. Harrods i tha BBC-së: Që nga viti 2023 kur dolën në dritë informacione të reja në lidhje me akuzat historike për abuzim seksual nga Al Fayed, ka qenë prioriteti ynë që të zgjidhim pretendimet sa më shpejt të jetë e mundur. Ne nuk mund të zhbëjmë të kaluarën, por jemi të vendosur të bënim gjënë e duhur si organizatë, të udhëhequr nga vlerat që ne mbrojmë sot, duke siguruar që sjellje të tilla të mos përsëriten kurrë në të ardhmen./ZËRI
