PODGORICË – Andrija Mandiç është kryetari i ri i Malit të Zi dhe në të njëjtën kohë anëtar i Këshillit për Mbrojtje dhe Siguri, që komandon ushtrinë e vendit.
Figura e tij është tepër kontraverse, teksa ka mbështetur presidentin rus Putin dhe ka pasur qasje qartësisht pro ruse.
Mandiç, me prirje çetnike
Andrija Mandiç në të kaluarën ka mbështetur ideologjinë ekstreme nacionaliste serbe, atë çetnike. Ai e ka takuar personalisht presidentin rus, Vladimir Putin, së bashku me udhëheqësin tjetër të Frontit Demokratik (parti pro serbe në Mal të Zi), Milan Knezheviç, kur ishin në opozitë.
Në deklaratën për mediat, Fronti Demokratik thoshte se serbët e Malit të Zi përshëndesin Putinin dhe se ata e njohin si president të tyrin, Vladimir Putinin. Në njoftimin e asaj kohe, Putin i kishte thënë Mandiçit dhe Knezheviçit se janë “heronj” dhe se duhet ende “të durojnë”.
Jo vetëm kaq, por Mandiç dhe Knezheviç janë akuzuar nga autoritetet në Mal të Zi se kanë planifikuar një grusht-shteti në ditën e zgjedhjeve, në vitin 2016, bashkë me anëtarë të shërbimeve sekrete ruse. Mandiç u dërgua në gjykatë, teksa Apeli e ktheu çështjen. Vetë politikani kishte thënë se akuzat ndaj tij janë politike.
Administrata amerikane ka konfirmuar në vitin 2022 se Fronti i tyre Demokratik është financuar nga Rusia gjatë fushatës zgjedhore në vitin 2016.
Si u zgjodh Andrija Mandiç kryeparlamentar i Malit të Zi?
Mandiç u zgjodh kryetar parlamenti, pas një marrëveshje koalicioni për qeverisjen e vendit. Koalicioni centrist "Evropa Tani", që mbron anëtarësimin e Malit të Zi në Bashkimin Evropian fitoi zgjedhjet e parakohshme parlamentare në qershor, por pa mbështetje të mjaftueshme për të formuar qeveri.
Pas muajsh negociatash, koalicioni fitues mori mbështetje nga grupe të vendosura anti-perëndimore, me kusht që një nga udhëheqësit e tyre, Andrija Mandic, të zgjidhej si kryetar i parlamentit - një pozicion politik me ndikim.
Marrëveshja e koalicionit përfshin gjithashtu kushtin që grupet pro-serbe do t'i bashkohen qeverisë brenda një viti me ministritë e tyre.
Mandiç kritikoi anëtarësimin e Malit të Zi në NATO dhe ishte kundër ndarjes nga Serbia. Mandiç, i cili u zgjodh sot 30 tetor, tha se ai është gati të dërgojë mesazhe të reja, të harrojë atë që ai ka mbrojtur në të kaluarën dhe të fokusohet në të ardhmen e vendit. "Misioni im është të pajtoj ndarjet në Mal të Zi dhe kështu do të sillem", tha ai.
Zyrtarët e opozitës pohuan se kjo ishte një ditë e zezë për Malin e Zi dhe se po shuhen shpresat për t'u bashkuar me BE-në së shpejti. Parlamenti me 81 vende planifikoi gjithashtu të mbajë një votim për një kabinet të ri të udhëhequr nga kryeministri Milojko Spajiç i lëvizjes "Evropa Tani" dhe ministrat e tij të propozuar të kabinetit.
Zyrtarët e SHBA-së dhe BE-së kanë sugjeruar që Mali i Zi, që dikur konsiderohej si kryesuesi ballkanik për anëtarësimin në BE, duhet të shmangë futjen e një partie politike anti-NATO dhe antiperëndimore në koalicionin e tij, nëse dëshiron të bashkohet me BE.
Presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen është planifikuar të zhvillojë bisedime me kryeministrin e ri malazez të martën në Podgoricë, si pjesë e turneut të saj në vendet e Ballkanit Perëndimor, që kërkojnë anëtarësimin në BE.
Zgjedhjet në qershor ishin të parat e Malit të Zi në më shumë se 30 vjet, ku nuk triumfoi Milo Gjukanoviç, i cili kishte qenë pothuajse vazhdimisht kryeministër apo president që nga viti 2001. Gjukanoviç, i cili udhëhoqi Malin e Zi në NATO në 2017, humbi zgjedhjet presidenciale në prill dhe ka zënë një vend të dytë në politikën kombëtare.
Partia Demokratike e Socialistëve, partia pro-perëndimore e udhëhequr më parë nga Gjukanoviç, ka përjetuar një rënie të popullaritetit pas tre dekadash dominimi dhe ka udhëheqje të re./Zëri.ai/
