SHBA- Kur astronautët Suni Williams dhe Butch Wilmore iu afruan Stacionit Ndërkombëtar Hapësinor (ISS) vitin e kaluar me motorë shtytës që po prisheshin në kapsulën e tyre Boeing Starliner, ata nuk ishin në gjendje të fluturonin përpara për t'u ankoruar.
Dhe nëse nuk mund të zbarkonin, nuk e dinin nëse do të mund të ktheheshin përsëri në shtëpi.
"Akordimi ishte i domosdoshëm," tha zoti Wilmore për BBC News, dy muaj pasi ai dhe znj.Williams më në fund u kthyen me sukses në Tokë. "Nëse nuk do të ishim në gjendje të ankoroheshim, a do të ishim në gjendje të ktheheshim? Nuk e dinim."
Astronautët kishin udhëtuar në një fluturim prove që ishte menduar të zgjaste tetë ditë. Në vend të kësaj, ata përfunduan duke qëndruar në hapësirë për gati 10 muaj.
Sfida e parë ishte të ankoroheshin në mënyrë të sigurt dhe me sukses në ISS, gjë që ata arritën ta bënin brenda disa minutash pasi Kontrolli i Misionit në tokë i ndihmoi të ristartonin motorët shtytës të anijes.
Z. Wilmore tha se mundësia që ata të mos e shohin më kurrë Tokën "patjetër na kaloi nëpër mendje".
Por të dy astronautët thanë se nuk i komunikuan me zë të lartë skenarët më të këqij në ato momente, sepse ishin trajnuar për të ecur përpara me zgjidhjen e problemeve.
"Ju në një farë mënyre i lexoni mendjet njëri-tjetrit dhe e dini se ku po shkojmë me të gjitha dështimet", tha znj. Williams për BBC-në.
"Këto nuk priteshin," pranoi ajo. Por mendimet shpejt u kthyen në zgjidhje: "Në të njëjtën kohë, e dini, ne jemi si, çfarë kemi? Çfarë mund të bëjmë?"
Saga e çiftit filloi në qershor 2024. Ata po merrnin pjesë në fluturimin e parë provë me ekuipazh të anijes kozmike Starliner, e cila u zhvillua nga kompania hapësinore Boeing.
Por pas një sërë problemesh teknike gjatë fluturimit të tyre, opsioni që Starliner t’i mbante astronautët në shtëpi siç ishte planifikuar u konsiderua si një rrezik që nuk ia vlente të merrej përsipër - duke pasur parasysh që çifti mund të kthehej nga një kompani tjetër, SpaceX.
Për këtë arsye, ata qëndruan në hapësirë derisa u kthyen me një kapsulë SpaceX. Nga ana e saj, Boeing pohoi se kapsula e saj ishte e sigurt për t’u përdorur - dhe kjo rezultoi e drejtë kur anija u kthye, pa ekuipazh, në shtator 2024.
Pas muajsh eksperimentesh në stacionin hapësinor, znj. Williams dhe z. Wilmore përfundimisht u kthyen në Tokë më 18 mars.
Gjatë kësaj faze të misionit të tyre, dyshja u përshkrua vazhdimisht si e bllokuar, duke nënkuptuar se nuk kishte asnjë mënyrë që ata të zbrisnin nga ISS.
Por ky nuk ishte rasti, pasi stacioni hapësinor gjithmonë ka anije kozmike të lidhura me të - të cilat mund të kishin vepruar në rast emergjence si një varkë shpëtimi për të transportuar astronautët përsëri në Tokë.
Megjithatë, qëndrimi i dyshes ishte më i gjatë se sa pritej - megjithëse dyshja e NASA-s e pranoi këtë.
"E dinim që askush nuk do të na zhgënjente... e dinim që të gjithë na mbështesnin dhe po kujdeseshin për ne", tha znj. Williams.
Ndërsa ishin në harresë, dyshja madje e gjeti veten në mes të një debati politik, pasi Presidenti i SHBA-së Donald Trump fajësoi paraardhësin e tij Joe Biden për braktisjen e tyre në hapësirë.
Por astronautët thanë se e injoruan politikën dhe nuk ndiheshin të braktisur. "Nuk mund të flasim fare për këtë," tha z. Wilmore. "Ne e kuptojmë që fluturimi në hapësirë është i vështirë, fluturimi njerëzor në hapësirë është edhe më i vështirë."
Pas dy muajsh kthimi në tokë, të dy astronautët thonë se ndihen mirë dhe në formë, sepse stërvitjet që ndërmorën në mjedisin e tyre me gravitet zero dhanë fryte.
Ushtrimet në gravitet zero do të thotë që trupi juaj nuk ka nevojë për shumë kohë për t'u rikuperuar nga mbledhjet dhe ngritjet e peshave të përditshme, shpjegoi z. Wilmore.
Ai tha se bënte ushtrime me squats dhe ngritje peshash “çdo ditë për pothuajse 10 muaj”, që do të thotë se u kthye në Tokë “fjalë për fjalë më i fortë se kurrë në jetën time”.
Zonja Williams u pajtua - ajo filloi të vraponte disa ditë pasi u kthye në Tokë dhe një herë vrapoi një maratonë të plotë në hapësirë e lidhur në një pistë vrapimi - por tha se nuk është gjithmonë e lehtë të përshtatesh me peshën e botës.
"Vetëm rikthimi i gravitetit në kokë dhe shpinë dhe të gjitha këto gjëra është paksa e dhimbshme," tha ajo.
Që nga kthimi i tyre, dyshja ka punuar me NASA-n dhe Boeing për të zgjidhur problemet me anijen kozmike që nuk funksiononte siç duhet dhe që i çoi në hapësirë verën e kaluar.
"Ne jemi shumë optimist se do të ketë mundësi për të fluturuar me Boeing Starliner në të ardhmen", tha z. Wilmore.
Dhe të dy astronautët thanë se do të fluturonin përsëri personalisht me anijen - sapo të zgjidheshin këto probleme teknike.
"Është një anije kozmike shumë e aftë," tha znj. Williams. "Ka aftësi unike krahasuar me anijet e tjera kozmike që ekzistojnë, të cilat janë vërtet të shkëlqyera për astronautët e ardhshëm për t'u fluturuar."
