TIRANË- Komisioni ka publikuar sot raportin e tij të pestë vjetor për sundimin e ligjit, duke shqyrtuar sistematikisht dhe objektivisht zhvillimet e sundimit të ligjit në të gjitha shtetet anëtare në baza të barabarta. Raporti mbulon katër shtylla : sistemet kombëtare të drejtësisë, kornizat kundër korrupsionit, lirinë e medias dhe pluralizmin si dhe kontrolle dhe balanca të tjera institucionale. Raporti i këtij viti përfshin, për herë të parë, katër kapituj të vendeve mbi zhvillimet në Shqipëri, Mal të Zi, Maqedoninë e Veriut dhe Serbi.
Sa i përket Shqipërisë, shprehen shqetësimet e Komisionit Europian për tentativat nga zyrtarët publikë ose politikanë për ndërhyrje dhe presion mbi sistemin gjyqësor. Në raport thuhet se ka rezultate inkurajuese të punës së SPAK dhe se numri i të dënuarve për korrupsion është në rritje, por çfarë përbën shqetësim është Amnistia Penale.
"Ka rezultate fillestare inkurajuese të gjykatave të SPAK dhe SPAK. Që nga themelimi i tyre, SPAK dhe Gjykatat e SPAK-ut kanë dhënë rezultate pozitive në hetim, prokurori dhe në formë përfundimtare bindjeve. Numri i personave të hetuar, të ndjekur penalisht dhe të dënuar për vepra korrupsioni është rritur gjatë tre viteve të fundit, ndërsa një ligj i fundit për amnisti ngre shqetësimet. Në vitin 2022, 186 persona u dënuan për korrupsion në sektorin publik dhe shtatë për korrupsioni i nivelit të lartë, ndërsa 298 raste të reja janë dërguar në gjykatë për sektorin publik dhe asnjë për korrupsionin e nivelit të lartë, 18 persona janë dënuar për korrupsion në sistemin gjyqësor, duke përfshirë një ish-Prokuror të Përgjithshëm. Në rastet e profilit të lartë, dënimet penale ishin shpallur nga gjykatat e SPAK në çështjet e korrupsionit të niveleve të larta. Në prill 2024, Shqipëria miratoi një ligj që u jep amnisti rreth 700 të burgosurve dhe ul dënimin e mbi 400 individë, duke përfshirë zyrtarë të nivelit të mesëm, nënkryetarë bashkie dhe sekretarë të përgjithshëm i dënuar për korrupsion. Prej tyre, bien 40 persona të dënuar nga Gjykatat Speciale për Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar për ushtrim të ndikimit të paligjshëm ndaj zyrtarëve publikë,"-thuhet në raport.
Më tej në raport thuhet se Policia e Shtetit mbetet shumë e pambrojtur ndaj korrupsionit siç dëshmohet nga një numër i madh i ankesave në Agjencinë e Mbikëqyrjes Policore dhe arrestimeve.
"Në vitin 2023, Agjencia ka pranuar 1 522 ankesa drejtpërdrejt dhe 4 203 ankesa nëpërmjet një linjë telefonike të dedikuar. Agjencia rekomandoi nisjen e hetime disiplinore për 95 punonjës, për 15 prej tyre për shkelje të rënda. Gjatë të njëjtin vit, Agjencia referoi në ndjekje penale 342 punonjës të zbatimit të ligjit, kryesisht për “shpërdorim detyre” dhe “korrupsion pasiv”,-thuhet në raport.
Një tjetër shqetësim i ngritur nga Komisioni Europian është dhe pavarësia e autoritetit rregullator audio-vizual, ndërsa thuhet se ekzistojnë po ashtu shqetësime në lidhje me pavarësinëe transmetuesit publik.
"Janë ngritur shqetësime në lidhje me pavarësinë e autoritetit rregullator audio-vizual. Rregullimi i kufizuar për transparencën e pronësisë së medias dhe përqendrimi i lartë ndikojnë negativisht në pavarësinë e medias. Nuk sigurohet shpërndarja e drejtë e reklamave shtetërore dhe burimeve të tjera shtetërore. Ekzistojnë shqetësime në lidhje me pavarësinë e transmetuesit publik. Ndërsa ndryshimet në ligjin për të drejtën e informimit sjell ndryshime pozitive, ka mangësi në drejtim të zbatimit të ligjit. Korniza për mbrojtjen e gazetarëve është e vendosur, por verbale dhe fizike, ndërsa sulmet, fushatat e shpifjeve dhe paditë strategjike kundër pjesëmarrjes publike janë shkak për shqetësim, thuhet në raport,"-veçon KE.
