TIRANË- Indeksi Global i Inovacionit (GII) 2024, i publikuar nga Organizata Botërore e Pronësisë Intelektuale (WIPO), rendit 133 ekonomi bazuar në aftësitë dhe performancën e tyre për inovacion. Raporti i këtij viti thekson ndryshimet në udhëheqjen globale të inovacionit, me fokus në ekonomitë në zhvillim, që sfidojnë drejtuesit tradicionalë. GII mat çdo ekonomi bazuar në shtatë shtylla themelore të inovacionit, të cilat gjithsej përfshijnë 78 tregues. Shtyllat e inovacionit janë:
Rezultatet e njohurive dhe teknologjisë
Kapitali Njerëzor dhe Kërkimi
Sofistikimi i biznesit
Sofistikimi i tregut
Rezultatet krijuese
Infrastruktura
Institucionet
Tabela e mëposhtme përfshin të gjitha të dhënat, që janë përdorur për të krijuar këtë grafik.
Për të 14-in vit radhazi, Zvicra u shpall vendi më inovativ në botë me 67.5 pikë.
Ashtu si vitin e kaluar, SHBA-të u renditën në vendin e tretë në GII.
Vendi u rendit më lart për sofistikimin e tregut (#1) dhe sofistikimin e biznesit (#2), por rezultati i përgjithshëm u ul nga renditja më e ulët në Infrastrukturë (#30).
Shqipëria u përfshi në studim dhe u rendit e parafundit në kontinent, në vendin e 84-t me 24.5 pikë, duke u renditur pas vendeve të rajonit si Mali i Zi (vendi i 65-të, 28.9 pikë), Maqedonia e Veriut (vendi i 58-të, 29.9 pikë), Serbia (vendi i 52-të, 32.3 pikë) si dhe duke lënë pas vetëm Bjellorusinë.
Një temë kryesore e GII-së të këtij viti janë mbi-performuesit e inovacionit, të cilët janë vende që performojnë mbi pritshmëritë, në lidhje me nivelin e tyre të zhvillimit.
Tre vendet e para në këtë drejtim janë India, Moldavia dhe Vietnami. Të treja këto ekonomi kanë mbiperformuar gjatë 14 viteve të fundit, që nga viti 2011.
Çështje kyçe
GII 2024 ofron gjithashtu një pasqyrë të gjendjes aktuale të inovacionit global. Më poshtë shpjegohen disa nga pikat kryesore:
Përparimi teknologjik: Shkalla e përparimit në teknologjitë e gjelbra është duke mbetur prapa rritjes mesatare për dekadën.
Një sfidë kryesore është ulja e konsumit të energjisë së superkompjuterëve.
Zbatimi dhe përdorimi i teknologjisë: 5G, robotika dhe automjetet elektrike po shohin të gjitha nivele të rritura të përdorimit.
Ndikimi socio-ekonomik: GII raporton përparim të përzier, pjesërisht për shkak të pandemisë COVID-19.
Për shembull, nivelet e varfërisë janë më të larta se ato të regjistruara në vitin 2018, ndërsa jetëgjatësia mbetet në nivelet e vitit 2015./Monitor.
