TIRANË- Kur ne dëgjojmë fjalën Krishtlindje, padyshim na vijnë në mendje imazhe si familjet e bashkuara, tavolinat e mbushura plotë, gjela, lojëra festive dhe sigurisht babagjyshi me slitë që sjell dhuratat e tij. Çdo vend në botë ka zakonet e veta dhe unike të Krishtlindjeve, më poshtë do ju tregojmë si festohen anë e mbanë botës.
Në Filipine, festimet zgjasin…130 ditë
Filipinezët janë katolikë dhe festojnë Krishtlindjet për pothuajse 130 ditë, më gjatë se çdo vend tjetër. 'Pasko', siç quhet festa në Filipine, zgjat nga 1 shtatori deri më 6 janar, dhe gjatë gjithë festave dyqanet e mallrave janë të mbushura me pemë Krishtlindjesh dhe dekorime vezulluese.
Gjatë nëntë ditëve të fundit para 25 dhjetorit, filipinasit shkojnë në kishë në mesnatë ose rreth orës 04:00 të mëngjesit për të dëshmuar të ashtuquajturin "Misa de Gallo", një zakon që ka mbetur në vend që nga koha e sundimit spanjoll. Filipinezët besojnë se kushdo që arrin të marrë pjesë në shërbimet e të nëntë ditëve do të jetë në gjendje të realizojë çdo dëshirë të tij.
Meksikë, "Las Posadas" për nder të Jozefit dhe Marisë
Në Meksikë, nga ana tjetër, festimi i "Las Posadas" ("Në bujtina") zhvillohet për nder të aventurës së përjetuar nga Jozefi dhe Maria në kërkim të një grazhdi që Jezusi të lindte. Duke kënduar dhe mbajtur qirinj, meksikanët shkojnë derë më derë duke kërkuar dikë që t'i presë. Pritësit, sipas zakonit, fillimisht refuzojnë të mirëpresin Familjen e Shenjtë, por në fund hapin derën e tyre dhe i mirëpresin në shtëpinë e tyre. Festimi i "Las Posadas" daton që nga koha e murgjve agustinianë që konvertuan vendasit duke i dhënë kuptim të krishterë ceremonive të Aztecs - të cilët gjithashtu besonin në një Zot në të njëjtën kohë të dhjetorit.
Etiopi, agjërimi i zgjatur
Në Etiopi, Krishtlindjet nuk festohen me gjela të mbushura ose ëmbëlsira, përkundrazi: Etiopianët festojnë me agjërim – dhe në të vërtetë “Tsome Nebiyat”, siç quhet kjo periudhë agjërimi, zgjat 43 ditë. Ata që vendosin të respektojnë rreptësisht agjërimin fetar duhet të hanë vetëm një vakt në ditë, i cili duhet të jetë pa mish, bulmet dhe vezë. Përveç kësaj, konsumimi i alkoolit është i ndaluar.
Australi, Krishtlindje në plazh
Në Oqeani, përkundrazi, dhe konkretisht në Australi, njerëzit priren të hanë çdo vakt dhe të festojnë, siç ndodh edhe në Evropë. Por ndryshimi kryesor në Australi është se Krishtlindjet bien... në mes të verës! Pra, Australianët festojnë duke bërë sërf, duke notuar në det ose duke u mbledhur në barbekju dhe duke pirë birra të ftohta. Kushdo që ndodh të jetë në Australi për Krishtlindje mund të ketë fatin të shohë edhe Santën duke bërë sërf.
Japonia, nga mania e KFC tek mania e lotarisë
Në Japoni, shumë pak njerëz e dinë kuptimin e Krishtlindjeve. Kjo është arsyeja pse Krishtlindja në Japoni është para së gjithash një festë konsumimi dhe kënaqësie, gjatë së cilës tani ekziston një traditë e miliona japonezëve që qëndrojnë në radhë jashtë KFC-ve - dhe nëse dikush dëshiron të hajë pjatat e Krishtlindjeve të restorantit të famshëm të ushqimit të shpejtë në ato ditë, është e mundur që atij t'i duhet t'i porosisë paraprakisht.
"Llotaria e fatit" në Spanjë
Duke iu rikthyer zakoneve të Europës, një nga ato që bie në sy është lotaria e Krishtlindjeve e Spanjës, e njohur ndryshe edhe si “El Gordo”. Miliona spanjollë ndjekin drejtpërdrejt shortin me shpresën për të qenë ata që kanë fituar, pasi çmimi i madh këtë vit është 2.7 miliardë euro. Në fakt, lotaritë nuk shiten më vetëm në Spanjë, por edhe online për qytetarët e vendeve të tjera. Lotaria “El Gordo” organizohet çdo vit që nga viti 1812, duke e bërë atë një nga llotaritë më të vjetra në histori.
Norvegjia një pjatë me "grøt"
Natën e Krishtlindjes, fëmijët në Norvegji bëjnë një pjatë me "grøt", në fakt është vetëm brumë i pjekur, për Nisse-n, versioni i tyre i Babagjyshit të Krishtlindjes, por ndryshe nga vendet e tjera, Nisse kujdeset për kafshët dhe mund t'i bëjë njerëzit të vuajnë nëse nuk gjen pjatën e tij kur i viziton. Sot, natyrisht, Nisse ka marrë disa elementë të Babagjyshit, ai mban një kapele të kuqe dhe është ai që u sjell fëmijëve dhuratat e tyre.
Italianët dhe Panettonet
Italianët preferojnë panettone, "bukën e ëmbël" tipike të Krishtlindjes që mund të gjendet në të gjitha supermarketet italiane dhe që ndoshta është më shumë si një tortë. Panettone e ka origjinën nga Milano dhe, megjithëse ka shumë versione, zakonisht përmban një shtresë me portokall, limon, si dhe rrush të thatë, përbërës që lidhen me një brumë acidik si maja. Kjo ëmbëlsirë është ideale për t’u shoqëruar një pije pasdite dhe është një nga traditat më të njohura të kuzhinës italiane. Çdo vit në Itali shiten dhjetëra milionë panetone. /ZËRI
